Gaziantep Akademik Meslek Odaları Birliği (GAMOB) tarafından düzenlenen basın toplantısında Gaziantep'teki trafik sorunu gündeme taşındı.
Gaziantep Makine Mühendisleri Odası’nda düzenlenen toplantıya Makine Mühendisler Odası Başkanı Gürcan Ülgey, İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Çeliktürk, Gaziantep-Kilis Tabipler Odası Başkanı Hamza Ağca, Gaziantep Diş Hekimleri Odası Başkanı Hasan Karabay, Gaziantep Eczacılar Odası Başkanı İrfan Demirci, Mimarlar Odası Başkanı Özgür Girişken ve çok sayıda basın mensubu katıldı. GAMOB adına açıklamada bulunan Gaziantep Makine Mühendisleri Odası Başkanı Gürcan Ülgey, “Sanayinin gelişmesi, çalışan sayısının artması, yeni üniversitelerin açılması, göç, turizm ve sağlık sektörünün gelişmesi nedeniyle Gaziantep nüfusu her geçen gün artıyor.Gaziantep’teki trafik sorunu da gün geçtikçe artıyor. Radikal kararlar alınmadıkça bu sorun çözülemeyecektir.
Gelişmiş kentlerde olduğu gibi Gaziantep’te de raylı sistemin gerekliliği tartışılamaz bir gerçektir. Kentimizde bu ihtiyacı karşılamak amacıyla güzergahı, kapasitesi, sistemi, modeli çok tartışılmasına rağmen hafif raylı sistem yapıldı. Yaklaşık 10 yıldır hafif raylı sistem kullanılmaya devem ediyor. Ancak bu sistemin ihtiyaçlara cevap veremediği görülüyor. Yapım aşamasında tartışılan birçok sorun bugün, gün yüzüne çıkmaya başladı. Ekonomik, hızlı ve çevreci olan raylı sistemler, kentimizde tam tersi olarak çalışmaktadır. Raylı sistemin diğer araçlarla kesiştiği kavşaklarda çok ciddi araç kuyrukları trafik sıkışmakta, araçlar dakikalarca yeşil ışık beklerken boşuna çalışarak önemli ölçüde yakıt tüketmekte ve aynı zamanda havayı da kirletmektedir. Bugün ciddi sıkıntılar yaratan, kendi dışında diğer trafik akışını ciddi bir şekilde etkileyen, sıkışıklığa neden olan ve önümüzdeki yıllarda daha büyük sıkıntı yaratacağı kesin olan bu sisteme daha fazla tadilat ve yatırım yapmak, pansuman bir tedavi yöntemidir.
“METRO HEMEN ŞİMDİ”
Gaziantep’te metro yapılması gerektiğini ifade eden Ülgey, “Sorun bugün belki kısmen çözülecek fakat önümüzdeki yıllarda büyüyerek tekrar karşımıza çıkacaktır. Belki, ilk yatırım maliyeti, finansman temini, DPT’den onayı, metro yapım sürecindeki trafik karmaşası gibi çok çok ciddi sorunlar karşımıza çıkacaktır. Ama şu bir gerçektir ki yer altı metrosu ile kentimizin trafik sorunu ciddi oranda çözülebilecektir. Bugün başlanmaz ise zaten şartlar bizi önümüzdeki yakın süreçte yer altı metrosuna zorlayacaktır. Bu neden ile hiç zaman kaybetmeden, eski siteme daha fazla tadilat ve yatırım yapılmadan bir önce başlanılmasını için adımlar atılmasını bekliyoruz. Eski sistem tabi ki ciddi bir yatırım ve bununda çöpe atılmaması gerekiyor. Gelişmiş birçok kentte metrolar, diğer taşıt trafiğini daha az etkilemesi için hemzemin yapılmaktadır. Ama geçmişte hemzemin yapılmayan bu sitem görülüyorki ciddi sıkıntı yaratmaktadır. Mevcut hafif raylı sitemin hemzemin olarak düzeltilmesi de kısmi bir çözüm olabilir. En doğru çözüm ise bu güzergâhın Metrobüs güzergâhı olarak kullanılması, şimdiki yolcu kapasitesini kat kat artırarak daha seri ve konforlu bir ulaşım sistemi sağlayacaktır” dedi.
“KISMİ ÇÖZÜMLER İLE SORUN ÇÖZÜLMEYE ÇALIŞILIYOR”
Trafik sorununun çözümü noktasında yapılan uygulamalara değinen Ülgey, “Tabi ki bu kadar trafik sıkıntısı olunca hemen ve kısmi çözümler ile sorun çözülmeye çalışılmaktadır. Akıllı kavşaklar, sinyalizasyondaki düzenlemeler ve son olarak ta sola dönüş yasakları. Olmaz! Bu şekilde sorunlar çözülemez. Bu uygulamaların hepsi bilimsel uygulamalar, kesinlikle yarar sağlar ancak tedavi etmez ve sorunu çözemez. Sola dönüş yasakları alt yapısının uygun olması durumunda gerçekte trafik akışını hızlandıran sistemlerdir. Yonca yaprağı kavşaklarında uygulanan sistemin şehir içi trafiğine uyarlamasıdır. Sola dönmek için, düz gidip sağa dönüp, tekrar sağa dönüş yaparak ana artere, yani ilk dönmek istediğiniz sol güzergâha sizi zorlayan sistemdir. Bu da trafik ışıklarında kaybedilen zamanı telafi etmek ve kavşaktaki sıkışıklığı ortadan kaldırmak için uygulanan güzel bir sistemdir. Ancak şehir içerisinde sağa dönüş ve tekrar sağa dönüş gibi alternatif ara yolların yeterli olmadığı için bu sisteminde faydası olamayacaktır. Ancak en azından yıllar sonrasını düşünülerek, yeni yapılacak yerleşim merkezlerinde şimdiden bu geçişlerin planlaması yapılmalı ve gelecek kuşaklara güzel bir kent bırakılmalıdır. Yetkililer, birçok konuda her zaman söyler; bu sistem, bu sorun bizden yıllar önce yapılan yanlış uygulamalardan kaynaklanmaktadır ve çözümü gerçekten kolay değil diye. Bunu söyleyen yetkililer gerçekte doğru söylemektedirler. Ama doğru söylemek yetmez, doğrunun yanında haklı da olabilmek için, bugün bunu söyleyen yetkililer hakkında gelecekte aynı serzenişlerde bulunulmaması için, tedbirler alınmalı ve bugünkü uygulamaları ileriye dönük yapılmalıdırlar” diye konuştu.
“TEDES UYGULAMASI DOĞRU BİR YÖNTEMDİR”
TEDES uygulamasına ilişkin görüşlere yer veren Ülgey, “Kentimizde uygulanan diğer bir yöntem ise Trafik Elektronik Denetleme Sistemi (TEDES). TEDES uygulaması trafiğin disipline edilmesi ve kurullara uyulması ve trafik kültürünün yerleşmesi açısından bilimsel ve doğru bir yöntemdir. Bu uygulama ile trafik ışığı, hız, emniyet şeridi, taralı bölge ihlali, park ihlallerinin önüne geçilmesi ve trafiğin rahatlaması amaçlanmıştır. Ama vatandaşlar arasında sistemde sıkıntılar olduğu ve cezaların da adil kesilmediği haklı haksız birçok kişinin mağdur olduğu söylentileri dolaşmaktadır. Bunun yanında kavşakta, kırmızı ışıkta duran ve yeşil yanmasını bekleyen araçlar, arkadan siren çalarak gelen bir ambulans, itfaiye vb. geçiş üstünlüğü olan araçlara yol vermesi, dörtlü yakarak ve geçiş hakkı olan diğer araçları korna ve selektör ile uyararak dikkatli bir şekilde kırmızı ışıkta geçip ambulans veya itfaiyenin önünü açıp yol verme gibi Ülkemizde bir trafik kültürü oluşmuştur” dedi.
Cezaların elektronik kesilmesinden dolayı acil durum araçlarına yol veren sürücülere ceza geldiğine dikkat çeken Ülgey, “TEDES’in olduğu kavşaklarda bu şekilde yol veren araçlara ceza elektronik olarak kesildiği için vatandaşlar tarafından yol vermeme gibi bir alışkanlık oluşmaya başlamıştır. Bu da sistemde oluşan farklı bir sıkıntıdır. Bu durumunda değerlendirilmesi gerekmektedir. Diğer farklı bir sorunda yol çizgilerdir. Yol çizgileri trafik akışını hızlandıran, kaza riskini azaltan uygulamalardır. Ancak kentimizdeki yol çizgilerinin yeterli olmadığını veya olan yollarda ise çok kısa sürede yıprandığını ve iş görmez hale geldiğini görebiliyoruz” dedi.
“SÜRÜCÜLER BİLGİLENDİRİLMELİ”
Kent trafiğinin daha hızlı akması ve rahatlaması için kavşaklarda ki taralı alan uygulaması artırılması gerektiğini ifade eden Ülgey, “Ancak birçok sürücü tarafından dahi bilinmeyen bu taralı alan uygulamasının ne işe yaradığı ve nasıl kullanılacağı konusunda sürücüler bilgilendirilmeli ve denetlenmelidir. Kentimizde bisiklet yolları uygulaması da yeni başlamıştır. Bisiklet yolu yapıp üzerine de bisiklet işareti yapmak ile vatandaşa bisiklet kullandırılamaz. Bu yolların birbirini tamamlayıcı nitelikte olması, diğer araç trafiği riski ile en az bir şekilde karşılaşılması ve en önemlisi bisiklet kültürünün yaygınlaşması ile olabilecek uygulamalardır. Mevcut şehir merkezinde uygulanması verimli olmayacaktır. Bu sisteminde yeni yapılacak yerleşim merkezlerinde şimdiden planlaması gereklidir. Trafik güvenliğinde en önemli unsur insandır. Çevresel koşulların olumsuz olması durumunda bile, bu olumsuzluklara rağmen, tehlikeleri en aza indirmek, aracının ve kendisinin güvenliğini sağlamak, sürücü, yaya ve yolcu olarak bir ölçüye kadar insanın elindedir” şeklinde ifade etti.
“TRAFİKTE SAYGI KÜLTÜRÜ YERLEŞTİRİLMELİ”
Trafik konusunda insanlara eğitim verilmesi gerektiğini ifade eden Ülgey, “Trafik kazaların önlenmesinde ve diğer sorunlarında ilk ele alınması gereken, insan unsuru, onun eğitimi ve davranışıdır. Bu nedenle trafik sorunlarının çözümü için en önemli parametrelerden biri eğitimdir. Trafik kurallarına uyma, saygı ve trafik bilinci küçük yaşlardan itibaren çocuklarımıza verilmelidir. Hemen hemen her eğitim evresinde müfredatlar da trafik dersi yer almalı ve bu kültür küçük yaşlardan itibaren oluşturulmalıdır. Kamu spotları ile özellikle görsel basında vatandaşlara yönelik sık sık trafik eğitimleri verilmelidir. Sürücü kursları ve eğitimleri daha profesyonel hale getirilmelidir. Trafikteki saygı kültürü yerleştirilmelidir” şeklinde konuştu.
“UZUN SÜRE TRAFİKTE KALMAK İNSAN SAĞLIĞINI ETKİLİYOR”
Uzun süre trafikte kalmak, insan vücudunu ve sağlığını olumsuz etkilediğini belirten Ülgey, “20 kilometrelik bir mesafe araç kullanmak, kan şekerinin yükselmesine sebep olmakta ve kolesterol seviyesini yükseltmektedir. 30 dakikadan fazla araç kullananlarda kaygı ve korku hislerinin araç kullanmayanlara göre daha yoğun olduğu tespit edilmiştir. Hiç araç kullanmayan birinin günde 30 dakika araç kullanan birine göre yaşantısından daha çok tatmin olduğu belirtilmektedir. Özellikle trafiğin yoğun olduğu saatlerde bir yere yetişme kaygısı taşıyanların kan basıncı yükselmektedir. Kardiyovasküler faaliyetler ve kondisyonun, uzun yolculuk yapanlarda azaldığı görülmektedir. Yani daha az vücut hareketi sağlığı etkilemektedir. Günde 45 dakika üzeri yolculuk yapanların uykuları daha kalitesiz olmaktadır. Aynı pozisyonda saatlerce oturmak uzun vadede sırt ağrılarına neden olmaktadır. Sonuç olarak yukarıda belirtilen kentimizdeki trafik sorunlarının değerlendirilmesini, bu ve benzeri sorunların, kentte bulunan belediyeler, emniyet, meslek odaları, üniversiteler, ilgili STK’lar ile birlikte masaya yatırılmasını ve çözüme kavuşturulmasını, ileriye dönük olarak da yeraltı metrosunun gündeme getirilip, hayata geçirilmesini bekliyoruz” şeklinde konuştu.
“TRAFİK BİR KÜLTÜR MESELESİDİR”
İnşaat Mühendisleri Odası Gökhan Çeliktürk ise, “Trafik bir kültür meselesidir. Biz Gaziantep’te ne kadar geniş yollar açarsak açalım, Gaziantep’te yaşayan insanların ulaşım kültürünü değiştirmemiz gerekiyor. Bizim toplu taşıma ağımız, özellikle metro ağımız yapılması trafikte yoğunluğun azalmasına katkı sağlayacaktır. Üniversite ve Karataş civarında yaşanan tıkanıklıklar, Gaziantep’te bir metro ağı olsaydı yaşanmayacaktı. Hafif raylı sistemin Gaziantep’e yapılması sürecinde bu sistemin Gaziantep’in ulaşım sorununa çare olamayacağını ifade etmiştik. Halen bunu söylemeye devam ediyoruz. Metro dururken böyle bir yatırıma gidilmesini doğru bulmamıştık. Trafik konusunda küçük yaşlarda başlayarak insanlarımıza trafik kültürünü aşılamalıyız. Gaziantep Ulaşım Master Planı hazırlanıyor. Bu plan hazırlanarak bizlere bilgi verilirse ana konularımızdan birisi olan ulaşım konusunda Büyükşehir Belediyesi’ne fikirlerimizi açıklayacağız ” şeklinde konuştu.