Güneydoğu'nun doğal kolası olarak bilinen ve Ramazan sofralarının vazgeçilmez içeceği olan meyan kökü şerbeti, zorlu işlemlerin ardından sofralara ulaşıyor. İlk kez içenleri ekşi tadıyla zorlayan şerbet, sağlık açısından faydalarının yanı sıra bölgedeki bir çok insanın geçim kaynağı oluyor.
Fırat Nehri çevresinde yetişen meyan kökü, Güneydoğu'nun Şanlıurfa, Kilis, Adıyaman, Mardin ve Gaziantep gibi illerinde yoğun şekilde tüketiliyor. Susuzluğu gidermesinin yanı sıra hazmettirici, böbreklere iyi gelmesi ve bağışıklık sistemini güçlendirmesi nedeniyle meyan kökü, bölgede ilk günden itibaren Ramazan sofralarını süslüyor. Terleme, düşük tansiyon, isteksizlik, halsizlik, yorgunluk gibi hastalıklara da faydalı olan meyan şerbetinin böbrek taşlarına, idrar yollarına, mideye iyi geldiğini inanılması nedeniyle sıcak yaz günlerinin en çok tüketilen içeceklerinde ilk sırayı alıyor. Dev kazanlarda kaynatılarak, varillerde demlenip, ahşap haznelerde damıtılarak elde edilen meyan şerbeti, içerisine bol miktarda buz konularak tüketiliyor.
Yapımı meşakkatli tadı ekşi
Meyan şerbetinin yapımı ise gelen meyan kökleri içerisindeki çöplerin ayıklanması ile başlıyor. Tonlarca meyan arasından ayıklanan kökler, sabah namazı vakti, içi su dolu varillere konularak, demlemeye bırakılıyor. Sabah saat 10:00 sıralarında varillerden çıkarılan meyan kökü ile şerbeti ise ahşap haznelere dökülerek, damıtılıyor. Gün boyu bir kaç kez tekrarlanan damıtma işlemi, iftar vaktine bir kaç saat kala başlayan poşetleme işlemi ile sona eriyor.
Ailelerin geçim kaynağı oluyor
Kentte her köşebaşında dükkan ve seyyar tezgahlarda bulmanın mümkün olduğu meyan kökü şerbeti, sağlık açısından yararlarının yanı sıra aile bütçesine de büyük destek veriyor. Hazır şerbeti satan satıcı ve işletmeciler kadar, meyan kökünü ayıklanarak, şerbete dönüştürülmesine kadarki süreçlerde de bir çok kişi ekmek parası kazanıyor.
Kadınlar daha fazla mesai harcıyor
Gaziantep'in yanı sıra Şanlıurfa, Kilis, Diyarbakır, Mardin, Adıyaman gibi Güneydoğu'nun tamamında yaygın olarak bilinen ve tüketilen meyan kökü şerbeti özellikle Ramazan'da kadınlar için geçim kaynağı oluyor. Yaz boyunca tüketilen meyan şerbetini poşetleme yapan kadınlar, bütçelerine katkı sağlıyor.
Meyan stokları doldu
Gaziantep’in meşhur meyan şerbetçisi Halil Gezer talebi yetiştirmek için şerbeti poşetlere doldurup iftar saatine yakın sattıklarını belirtti. Yoğun ilgi nedeniyle Ramazan ayında stokları doldurduklarını anlatan Gezer, "Bir ton meyan kökü alıyoruz ve bunların iyisi ve kötüsünü ayırıyoruz elimizde 350 kilo kadar bir kök kalır. Odan sonra bu kökler ezilir, bizim meyan şerbetinde katkı olarak yalnızca tarçın var. Ramazan’a 3 gün kala stoğumuzu hazırlarız, çünkü ramazan içerisinde bunu hemen alıp kullanma şansımız yok. Bir çok işlemden geçtiği için stoklamamız gerekiyor. Şu anda bütün hazırlıklarımızı tamamladık. Kadınlarımız paketleme işi yapıyor. Müşteriler öğleden sonra gelmeye başlıyor" dedi.