“Türkiye’de ve Gaziantep’te ortaya koyduğu başarılı çalışmalarıyla dikkatleri üzerinde toplayan Ak Parti Milletvekili Sayın Derya Bakbak, Hakimiyet Gazetesini ziyaret ederek yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgiler verdi. Sorularımızı cevaplandırdı. Sayın Bakbak ile keyifli geçen röportajımızla siz okuyucularımızla buluşuyoruz.”
**Bakış açılarını yıkmamız lazım.**Kadınların mühendis olması için beş neden; İşlevsellik, detay, duygusal zeka.**Bilgiyi, teknolojiyi üreten, teknolojiyi kullanan ve pazarlayan bir nesil yetiştirme amacındayız.**Vatandaşın bireysel başvuru yapabildiği komisyon: KEFEK**STEM'in önündeki riskleri ortadan kaldırmamız lazım.**Kadınlar siyasetin öznesidir.Soru bana kimin izin vereceği değil, beni kimin durdurabileceği. Ayn Rand-----
AK Parti 24. ve 27. Dönem millet milletvekili olarak görev aldınız. Önceki ve bu dönemdeki çalışmalarınızı genel anlamda değerlendirebilir misiniz? Bu süreçte hayata geçirdikleriniz ya da geçirmek istediğiniz projeleriniz nelerdir?
24. Dönem milletvekilliğimde bayındırlık, imar, ulaştırma, turizm ile kadına karşı şiddet araştırma komisyon üyesi olarak çalıştım. Kadına karşı şiddet komisyonundaki çalışmalarım bana çok şeyler kattı. Seçim beyannamemizi hazırlarken kadınlarla ilgili, kadına karşı şiddetle ilgili yapmış olduğum çalışmalar etkin bir rol oynadı. Yine o dönemde genel merkez MKYK, MYK ve meclis koordinatörü olarak görevler aldım. Milletvekilliği dönemlerimde her alanda görev almaktan, çalışmaktan hiç yorulmadım.
Bu dönemde sizi çok daha aktif olarak görmekteyiz
27. Dönemde “KEFEK” üyesi olarak başta kız çocukları olmak üzere gençlerin bilim, teknoloji, matematik ve mühendislik alanlarına yönlendirilmesi alt komisyon başkanlığını yürütüyorum. Güneydoğu Avrupa ülkeleri parlamenterler asamblesinde de enerji alt yapı, ekonomi alt yapı komite başkanıyım. Balkan ülkelerinde sürekli toplantılara katılıyoruz. Bu toplantıların bazılarını da komite başkanı olduğum için Ankara’da mecliste gerçekleştirdik. Bu anlamda da ülkemiz anlamlı bir rol üstlenmekte. Mazlumların yanında olan, ülkeleri her zaman doğruya ve daha iyiye yönlendirmek için pozitif görevler üstlenen bir ülkeyiz. Balkan ülkeleri ile ilgili geçiş anlamında, Türkiye gibi bir ülkenin onların güneyinde olması çok büyük katkı sağlıyor. Her zaman sorun çözücü, yanlarında olan bir bakış açısıyla komisyonda çalışmalarımızı yürütüyoruz. Bu dönemde adalet, iç işleri ve güvenlik konusunda komite başkanlığını da aldık. Yeni yıl itibarı ile yoğun çalışmalarımız olacak.
Yereldeki çalışmalarınız ile ilgili bilgiler verir misiniz?
Bizim için çok önemli olan yerel yönetimlerde kadın zirvesini düzenledik. Pek çok ilçeyi kapsayan kırsal alanda kadın çalıştayları düzenledik. Antalya, Adana, Mersin, Hatay, Kilis, Kahraman Maraş, Gaziantep olmak üzere çalıştayın içerisinde yer aldık. Çiftçilikle uğraşan kadınlarımızın çalışmalarımızın içerisinde yer almalarına önem verdik. İstihdam, bilgilendirme, olayların yönetilmesi ve başarılı kadınlarımızın iş ve sosyal hayatta yer alabilmeleri için neler yapabilir konulu çalışmaları yaptık. Onların da görüşlerine yer verip daha iyisi nasıl yapılabilir istişareleri gerçekleştirdik.
Vatandaş ve özellikle de kadınlarımız size nasıl ulaşabilirler?
Gaziantep’te Tilmen Otel’de bir çalışma ofisi açtım. Pazartesi günleri 11:00 ile 13:30 arası vatandaşlarımızla görüşüyorum. Ankara’ya görüşmeye gelmek hem maddi hem de manevi külfet olacağından, bana daha rahat ulaşmaları yüz yüze sıkıntılarını, taleplerini iletebilmeleri açısından çok verimli oluyor. Kadınlarımız, genç kızlarımız ama özellikle de gençler çok ilgi gösteriyorlar. Akademik alanda çalışma yapmak isteyenler yoğunlukla bilgi almak istiyorlar.
Genç kızlarımızda siyasete ilgi var mı?
İlk defa AK Parti ile kadınlar daha aktif siyasette rol almaya başladılar. Çalışmalarımızda da en büyük gücümüz kadınlarımız. Teşkilatlarımızda kadınlarımız çoğunlukta ve aktif olarak da görev alıyorlar. Halkın sorunlarına kadın kollarımız daha hızlı ulaşıp çözüm bulmada aktif rol alıyorlar. Hiç kimsenin uğramadığı evleri ziyaret ediyorlar. Kadınlarımızın siyasette aktif rol alması çok önemli ve sayımızda her geçen gün katlanarak artmakta. Genç kızlarımızda bana istedikleri zaman rahatça ulaşıp fikir görüşlerinde bulunabiliyorlar.
Kadın milletvekili sayımız neden halen az?
Geldiğimiz noktada ciddi artışlar oldu. Yüzde üçlerden bugünlere geldik. Yüz dört kadın millet vekilimiz var ve bunun yarıdan fazlası AK Parti sıralarında oturuyor. Liderimizin kadına bakış açısı da çok önemlidir. Cumhurbaşkanımız ve Emine Hanım “Kadınlar siyasetin öznesidir” diyorlar. Ve il yönetimlerinin yüzde otuzu kadınlardan oluşacaktır, demekte.Bazı ülkelere baktığımızda sayılar önce yüzde ellileri bulup, bir an da yüzde on beşlere düşebiliyorken bizde düzenli bir artışla gereken olgunlukta ilerlemesi daha doğru olur. Gaziantep’te kimselerin olumsuz yorum yapamadığı, başarılı, bakanlıkta yapmış bir belediye başkanı örneğimiz var Kadınlarımız daha da güçlenerek ilerlemeye devam ediyor.
KEFEK ve STEM hakkında bilgi verir misiniz?
Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) bünyesinde kurulan ve başkanlığını yürüttüğümüz, başta kız çocukları olmak üzere “Gençlerin Bilim, Teknoloji, Matematik ve Mühendislik Alanlarına Yönlendirilmesi Alt Komisyonu’nu çalışmalarımız yoğun bir şekilde ilerlemekte. Gelişen teknoloji nedeniyle sayısal mesleklere duyulan ihtiyacın her geçen gün artmakta ve kas gücü yerini artık beyin gücüne bırakmakta. "Science", "Technology", "Engineering" ve "Math"in baş harflerinden oluşan STEM alanlarına ihtiyaçta bu noktada başlamıştır.Bizler teknolojiyi kullanmanın ötesinde üretmeliyiz. Artık ihtiyaçların icatları doğurduğu bir sürecin içine girmiş bulunmaktayız. “Milli Teknoloji Hamlesi ve Dijital Türkiye” hedefimize paralel olarak teknolojiyi kullanabilecek, bilim ile haşır neşir olacak, ülkemize bu anlamda çağ atlatacak bir nesil yetiştirme arzusundayız. Alt Komisyonumuz, bu noktada Türkiye'nin STEM yol haritasının oluşturulması açısından önemli görev ifa etmekte.
İnsan gücü yerini beyin gücüne, yazılımlara mı bırakıyor?
STEM'e yönelik özel girişimlerden kamuya, üniversitelerden bilim merkezlerine, yurt dışı araştırmalarına kadar ülkemizin bu alandaki kazanımlarına katkı sunacak her fikre açık bir anlayışla çalışmalarımızı sürdürdük. Konuya derinlemesine baktığımız zaman savunmadan tarıma, sanayiden sağlığa kadar pek çok alandaki gelişmeleri de doğrudan etkileyecek potansiyele sahibiz. Örneğin sağlık alanında 3 boyutlu yazıcıları kullanarak protez üretimi, tarım alanında sulama sistemleri, ekim ve dikimle ilgili teknolojiyi kullanarak ürün kalitesini artıran, maliyeti düşüren yeni sistemler, savunma alanında uydu, füze sistemleri, özellikle insansız hava aracı teknolojisinde aldığımız mesafe, bu anlamda potansiyelimizi gözler önüne seren gelişmelerden bazılarıdır.
Gaziantep’te fen bilimleri tercihlerinde bir düşme yaşandığı söyleniyor. Sizce gençler korkuyorlar mı?
2002’ den 2019’a kadar baktığımızda en fazla TIP tercih edildiği gözleniliyor. Bunun da sebebi mesleki olarak garantili görülmesi. Ama artık gençlerimizi kabiliyeti olanları mühendislikler ve diğer alanlarla da tanıştırmamız gerekiyor.Genç beyinler ve zihinler doğru yönlendirildiğinde ülkenin ikbali ve istikbalidirler. Gençlerimiz bu anlamda çok önemli. Bilgiyi, teknolojiyi üreten, teknolojiyi kullanan ve pazarlayan bir nesil yetiştirme amacındayız. Cumhurbaşkanımızda bu konuya çok önem veriyor. Yerli ve milli üretim seferberlik hamlesini başlattı.
STEM komisyonundan çıkan kararlar nelerdir?
Komisyon olarak bugüne kadar alanında uzman isimleri, yapılan çalışmaları dinledik. Akademisyenleri, uzmanları dinlemeye devam edeceğiz. Komisyon üyelerimizle yerinde incelemeler yaparak bilim merkezlerimizi ziyaret edeceğiz. Sonrasında hazırlayacağımız raporla Türkiye'nin STEM yol haritasını çıkaracağız. İnanıyorum ki bu yol haritasının ardından daha sistemli ilerleyecek, daha sağlam adımlarla yol alacağız ve ülkemizin ismini bilgi üreten, teknoloji üretip pazarlayan, bilimle ilgilenen ülkeler arasına yazdıracağız.
Son çalışmalarınızdan STEM’in Şanlıurfa incelemelerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) kapsamında kurulan alt komisyon Şanlıurfa ‘da bulunan STEM ve Bilim Merkezini ziyaret ettik. Çok güzel çalışmalar gördük. Özellikle tarım alanındakiler bizi çok etkiledi. Amacımız bu bölgede de kız çocuklarımızın sayılarının artması. ”Haydi kızlar okula” kampanyasında okula gönderilmeyen, küçük yaşta evlendirilmek istenilen çocuklarımız aileleri ikna edilerek okula kazandırıldılar. Halende eğitimcilerimiz tatillerde de bunun çalışmalarını yapıyorlar. Belediyemiz bünyesinde ”Gelin etmeyin okula gönderin” çocuk gelin çağrı merkezimiz kuruldu. MEB yaptığı çalışmayla 2011-2013 yılları arasında 16 ilde 2000 den fazla öğrenci okula kazandırıldı. On bin aile on üç bin öğrenciye ulaşılarak 3.5OO öğrenci okula kazandırıldı. Benim dönemimde matematiği çok iyi olupta ön yargılar yüzünden üniversite okuyamayanlar vardı. Çok üzücü bir durum bu. Kız çocuklarımıza fırsat verildiğinde çok önemli başarılara imza atıyorlar. HÜRKUŞU’ da GÖKBEY’i de yapan kız çocuklarımız. Bir çiple kanser teşhisi aletini yapanda bir kız kardeşimiz. Eğer imkanlar verilirse kadınlarımızın başaramayacağı hiçbir iş yoktur.
Mühendislik eğitimi almak isteyen kız çocuklarımıza “Türkiye’nin Mühendis Kızları” projesi kapsamında Bilgisayar, Çevre, Elektrik elektronik, Endüstri, İnşaat ve Makine Mühendislerini kapsama alan burs, İngilizce dil eğitimi, mentörlük desteği, staj ve istihdam imkanları sunulurken diğer mühendislik alanları da bu desteklemeye katılabilir mi?Bazı firmalar bununla ilgili çalışmalar yapıyorlar mühendislik tercih eden kız çocuklarına staj ve burs imkanları tanıyorlar. Dileğimiz bunun daha da artması. Çevresel baskılardan sıyrılıp kız çocuklarını başarılı olacakları mühendislik alanlarına yönlendirmemiz gerekiyor.Kızların bakış açıları çok daha farklı ve çözümsel olduğundan başarı oranları da daha yüksek. GAÜN’de mühendislik eğitimi intörn uygulaması başladı. Son dört ayları şirkette geçirip sonrasında da devam edebiliyorlar. Büyük bir avantaj. Ayrıca dünyada farklı ülkelerde çalışabilme imkanı da kazanıyorlar. Komisyon olarak hedeflerimizden birisi de bu. YÖK’ünde 100/2000 doktora çalışması var. Katılanlara aylıkta bağlanıyor. Alan çok geniş ama en çok mühendislik alanlarında tercihler oluyor ve çoğunluğunu da kız öğrenciler oluşturuyor.
İş-Kur’un eğitimsiz kadınlarla ilgili çalışmalarından bahseder misiniz?
Çalışmalarımızda kadının güçlenmesi strateji eylem planını çıkarıldı. Burada kadının sosyal alanda olumsuz durumlarda neler yapılması ile ilgili acil önlem planları oluşturuldu. İlk hedef, kadın istihdamının yüzde otuz sekiz buçuğa çıkarılmasıydı. Şuan yüzde otuz dört buçukta. 2002’de İş-Kur aracılığıyla işe yerleşen kadınımız 4500 iken, 2018’de 435 bin kadınımız istihdam edildi. 2019 da da iki buçuk milyon kadın istihdam edildi. Gaziantep’te İş-kurdan 36500 kişi işe yerleştirilmiş. Bunun 4628’i kadın. Eğitim kurslarına katılım oranları ise daha da yüksek.
Mesajınız nedir?
Hedefimiz kızlarımızı gerek sosyal, gerekse eğitim, iş, siyaset alanlarında çıkabilecekleri en üs noktalara çıkmasını sağlamak. Hayatın her alanında yöneticiliklerde kamu kurumlarında daha fazla kadınlarımızı görmek istiyoruz. Bunu başarırken de daha huzurlu ve mutlu yaşam sürmelerini istiyoruz.