Hasan Kalyoncu Üniversitesi (HKÜ) Sağlık Bilimleri Yüksekokulu (SBYO) Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Görevlisi Anıl Erbağcı, 1-7 Mart Yeşilay Haftası dolayısıyla günümüzde giderek artan sigara bağımlılığını ele alarak “Sigaranın Beslenme Üzerindeki Etkisi ve Alınacak Önlemler” konusunda önemli açıklamalarda bulundu.
“Sigara İçenler Daha Çok Sebze ve Meyve Tüketmeli”
HKÜ Öğretim Görevlisi Anıl Erbağcı, başta kanser, solunum sistemi ve kardiyovasküler hastalıklar olmak üzere pek çok hastalığa neden olduğu yadsınamaz bir gerçek olan sigaranın beslenme üzerinde de birçok etkisi bulunduğuna dikkat çekerek, “Sigara öncelikle vitamin ve mineral dengemizi etkiler. A, C, D vitaminleri, folik asit, kalsiyum, demir emilimi ve metabolizmasında önemli bozukluklara sebep olur. Sigaranın vitaminler üzerindeki bu etkisi sigara içen insanların meyve ve sebze tüketimlerinin önemli ölçüde azalmasından ve sigara içerisindeki zararlı maddelerin oluşturduğu oksidan etkiden meydana gelmektedir. Çünkü bu vitamin ve minerallerden bazıları antioksidan etki göstermekte ve yoğun düzeyde sigara kullanımı bu etkiyi bozmaktadır. Dolayısıyla, sigara içen bireylerin antioksidan gereksinmelerinin içmeyenlerden daha fazla olduğu, bu nedenle daha çok sebze ve meyve tüketmeleri gerekmektedir. Bu besinleri de öncelikle, portakal, kivi, limon, mandalina, domates, kuşburnu, havuç, kayısı ve yeşil yapraklı tüm sebzelerden alabilmeleri mümkün olabilmektedir” dedi.
“Sigara Birçok Sağlık Problemini Tetikliyor”
Sigaranın iştaha baskı yaparak besin tüketimini azalttığını söyleyen Erbağcı, “Bu durum kulağa hoş gelen sağlıklı bir iştah kesme yöntemi değildir. Yapılan çalışmalarda sigara içen bireylerin BKİ (beden kütle indeksi) değerleri, yani boylarına göre kilo değerleri düşük bulunmuştur. Fakat bu iştah azalması ciddi anlamda sağlıksız beslenmeye yol açmaktadır. Bunların en başında sigara içen bireylerin kahvaltı öğününü atlama gerçeği gelir. Kahvaltı günün en önemli öğünü sayılır ve gece uzun süren açlık sonrası kahvaltı öğününün de atlanması ile kan şekeri ciddi seviyelerde düşer. Bu durum ise gün içinde mental ve fiziksel verim kaybına neden olur. Sigara için kişilerin besin tercihleri de diğer bir dengesiz beslenme sebebidir. Çalışmalar sigara içen bireylerin ara öğünlerde meyve sebze yerine başta bisküvi, çikolata, kuru pasta olmak üzere yüksek şekerli, sodyumlu ve yüksek enerji değerli besinleri tercih ettiğini göstermiştir. Bu durum daha önce bahsettiğimiz meyve sebze tüketiminden kaynaklanan eksikliklerin yanında ileri dönük diyabet, tansiyon ve kalp rahatsızlıklarına öncü faktörlerdir. Yine sigara içen kişiler yağlı besinleri tüketmeye sigara içmeyenlere göre daha eğilimlidir. Enerji açığı oluşan bu bireylerin enerji gereksinimini yüksek yağlı besinlerden karşılamaları vücut yağ yüzdelerinin (zayıf dahi olsalar) artmasına neden olmaktadır. Sigara içen kişiler öğünleri genellikle çok hızlı tüketirler. Bunun nedeni bir an önce yemeği bitirip sigara içme isteği olabilir. Bu durum kan şekerinin aniden yükselip aniden geri düşmesine neden olur. Zaten dengesiz ve genellikle enerji yönünden yetersiz beslenen kişilere bu durum da eklenince diyabet oluşma riski ve bağışıklık sorunlarını da tetikler” dedi.
Tüm bu durumların sigara içenler için geçerli olduğu kadar sigara dumanına maruz kalan pasif içiciler için de geçerli olduğunun altını çizen Anıl Erbağcı, “Tüm bu veriler ışığında kilo vermek için sigara içenler veya sigarayı bırakırsa tekrar kilo alacağından korkan kişiler durumlarını tekrar düşünerek hareket etmeli. Uzman doktor ve diyetisyenden oluşan bir ekiple çok daha sağlıklı kilo vereceğini veya sigara bırakma sonrası kilo kontrolü sağlayacağını unutmamalıdır” diyerek tavsiyelerde bulundu.