Gaziantep’te sergilenen binlerce yıllık duvar resimlerini doktor edasıyla muayene eder gibi inceleyen restoratörler, tespit ettikleri hasar ve bozulmaları cerrah hassasiyetiyle gidererek resimlerin ömürlerini uzatıyor. Yaklaşık 10 santimetrelik bir alanda kimi zaman günlerce çalışan restoratörler, eserlerin gelecek nesillere aktarılmasını sağlıyor.
Dünyanın en büyük mozaik müzelerinden olan Zeugma Mozaik Müzesi’nde sergilenen binlerce yıllık duvar resimlerine doktor edasıyla yaklaşan restoratörler yaptıkları, hassas çalışmalarla resimlerin ömürlerini uzatıyor. Her esere doktor edasıyla yaklaşan Gaziantep Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarında görevli alanında uzman restoratör ekibi, öncelikle resimlerde meydana gelen bozulmaları tespit ediyor.
Mikroklimatik etmenlerden dolayı oluşan açılmaları ve renk ağarmalarını özel mikroskoplarla tespit edip belgeleyen restoratörler, kimi zaman 10 santimetrelik bir alan için günlerce çalışıyor. Gözle görülmeyen hasarları bile tespit eden restoratörler, eserlerin gelecek nesillere sağlam bir şekilde ulaşabilmesi için yoğun çaba gösteriyor. Özel cihazlarla resimlerin bire bir röntgenini çektiklerini belirten Restoratör Uğur Yalçınkaya, “Bazen 10 santimetrelik bir yerde günlerce, bir metrelik bir alanda ise aylarca çalıştığımız oluyor” dedi. “Gözle göremediğimiz hasarları mikroskopla tespit ediyoruz”
Duvar resimlerinin korunması için yoğun çaba harcadıklarını aktaran Uğur Yalçınkaya, müzede teşhirde bulunan eserlerin korunması, onarılması ve incelenmesi için periyodik bakım çalışmaları gerçekleştirdiklerini dile getirdi. Elde ettikleri verilerin sonucunda konservasyon işlemlerini yaptıklarını paylaşan Yalçınkaya, “Teşhirde bulunan eserlerde kapalı ortamdan kaynaklı mikroklimatik etmenlerden dolayı bozulmalar meydana geliyor. Duvar resimleri birçok farklı organik ve inorganik malzemelerden oluşabiliyor. Dolayısıyla bazen gözle göremediğimiz boyutta bozulmalar meydana gelebiliyor. Bununla ilgili de mikroskoplar kullanıyoruz. Elde ettiğimiz neticelerle konservasyon işlemlerini yerine getiriyoruz” ifadelerini kullandı.
Binlerce yıllık duvar resimlerinin ömrünü uzatıyorlar
Resimlerin adeta röntgenini çektiklerini kaydeden Yalçınkaya, yaptıkları çalışmalarla duvar resimlerinin ömrünü uzatmaya çalıştıklarını vurguladı. Herhangi bir hasar tespit ettikleri esnada çok uzun süre süren hassas çalışmalar yaptıklarının altını çizen Yalçınkaya, “Üzerinde çalıştığımız duvar resmi Roma döneminde kalma ve yaklaşık 2 bin yıldan bugüne kadar gelmiş. Çok uzun ve hassas bir süreç dolayısıyla bizimde hassas davranmamız gerekiyor. Çok fazla bozulma olduğunda uzun zamanımızı alıyor” dedi. “Resmi yapan ustaların fırça izlerine rastlıyoruz”
Koruma ve onarımının yanı sıra resmin yapıldığı dönemin yapım tekniklerini ve malzemelerini araştırdıklarını sözlerine ekleyen Yalçınkaya, “Bu çalışmalarda resimlerin yapımında kullanılan organik veya inorganik malzemeleri belirlerken, kimi zamanda resimleri yapan ustaların fırça izlerine veya resimleri yaparken kullandıkları el aletlerinden kalan izlere rastlıyoruz. Bu gibi buluntular bizleri heyecanlandırıyor ve elbette çalışmalarımıza katkı sağlıyor” diye konuştu.