Medical Park Gaziantep Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Ferhan Çetindağ çocuklarda görülen ateşli havale nöbetinden bahsetti.
6 ay- 5 yaş arası enfeksiyonlara bağlı ateş yükselmesi sonucu ortaya çıkan ateşe bağlı yaşanan bilinç kaybına ‘havale’ denilir. Hastalığın başında ateş hızla yükselince, havale nöbeti başlar. Ateşli bir çocuktaki titreme sıklıkla havaleyle karıştırılabilir., ancak ateşli havale esnasında çocuk birden bilincini kaybede, bedeni kasılır ya da gevşer, kaslarda ani kasılmalar görülebilir. Gözler kayar çene kitlenir, ağızdan salya akar. birkaç dakika sonra kasılmalar kesilir ve çocuk bitkin bir şekilde uykuya dalar. Çocuk aynı gün içinde 2-3 defa nöbet geçirebilir. Bazen nöbet sonrası tek taraflı kuvvetsizlik veya felçler görülebilir. Bunlar çoğu zaman kendiliğinden geçer. Çocukluk çağında en sık görülen nöbet tipi ateşli havalelerdir. Beş yaşına kadar olan çocuklarda %2-5 oranında bir veya daha fazla sayıda ateşli havale ortaya çıkmaktadır. Hastaların üçte biri başka bir ateşli hastalık döneminde ikinci nöbeti bunların yarısı da üçüncü nöbetini geçirir. İlk nöbetini 40 derecenin altında geçiren çocuklarda, 18 aydan küçük geçirenlerde tekrarlama riski daha fazladır. Yaş için bir üst sınır belirtilmemiş olmakla birlikte 7 yaşından sonra ilk ateşli havalenin nadiren görüldüğü kabul edilmektedir.
Ateşli havalelerde genellikle erken en sık 6. Hastalık olmak üzere viral enfeksiyonlar, üst solunum yolu enfeksiyonu, orta kulak enfeksiyonu bağırsak enfeksiyonudur. Erkek çocuklarda daha sık görülür. Nöbetler genellikle ateşle seyreden bir enfeksiyon hastalığının ilk gününde gelişir. En sık olarak viral enfeksiyonlarla birlikte meydana geldiği bilinmektedir. Ateşli havale anne baba için korkutucu olup aileler kendilerini çaresiz hisseder, ateşli havale esnasında %52 aile çocuğunun ölebileceğini düşünürken,%31 çocuklarında zeka geriliği olabileceğini %17 aile ise çocuğunun epilepsi hastası olduğunu düşünmektedir, ancak ateşli nöbete bağlı ölüm, zeka geriliği okul performanslarında azalma saptanmamıştır. Ateşli nöbet tekrarlayabilir, genellikle kısa sürer ve kısa nöbetler beyin hasarına yol açmaz, epilepsi gelişme riski % 05 ya da 1 gibidir. Nöbetler çoğu kez 5 dakikadan kısa sürmekle beraber %5 kadarı 30 dakikayı geçebilir. Ateşli nöbetlerin meydana geliş nedeni halen açıklığa kavuşmamıştır. En çok üzerinde durulan konu genetik yatkınlıktır. Çocuğun 6 ay-3 yaş arasında olması, ateşin yükselme hızının süratli olması, ailede nöbet öyküsünün olması, çocuğun mental ve motor gelişiminin yavaş olması ateşli havale gelişiminde risk faktörleridir. İlk nöbet yaşı bir yaşından önce olması, düşük ve kısa süreli ateşte nöbet olması, çocuğun nöromotor gelişiminin geri olması ve çocuğun kreş bakımında olması çocuğun ateşli nöbet tekrarındaki risk faktörleridir. Ateşli nöbet geçiren bir çocukta ateşin ayrıntılı öyküsü alınmalı, antibiyotik kullanımı sorgulanmalı, ateşe neden olabilecek hastalıklar araştırılmalıdır. Nörolojik problemler, gelişme geriliği ve havale yapabilecek travma, zehirlenme ve diğer nedenler de öğrenilmelidir. Tüm vücut muayenesi ve ayrıntılı nörolojik muayene yapılmalı, orta kulak iltihabı, boğaz iltihabı ve döküntü iyi araştırılmalıdır.
