Türkiye Psikiyatri Derneği Gaziantep Şube Başkanı Prof.Dr.Haluk Savaş 30 Mart Dünya Bipolar günü nedeniyle bir basın açıklaması yaptı.
Prof.Dr.Haluk Savaş Bipolar Bozukluğun Türkçede iki uçlu bozuluk olarak da bilindiğini ve dünyaki en önemli en yaygın psikiyatrik hastalıklardan biri olduğunu söyledi. Dünya nüfusunun yaklaşık % 5’ini etkileyen bu hastalık çok yaygın bir biçimde bulunmaktadır. Yani dünyada yaklaşık 350 milyon insan bu rahatsızlıktan doğrudan etkilenmektedir. Dünyada en çok iş günü kaybına yol açan hastalıklar arasında da en ön sıralarda yer almaktadır. Bipolar bozukluk depresyon gibi aynı zamanda aşırı hareketlilik, öfke, çok konuşma, çok para harcama, aşırı zevk veren aktivitelere katılma, kavgacılık, intihar eğilimi gibi belirtilerde seyrediyor. Bipolar bozuklukta yaklaşık hastaların % 45’i hayatları boyunca en az bir kez intihar girişiminde bulunuyor. Hastaların %15’i intihar ederek hayatlarına son veriyor.Yani çok tehlikeli bir hastalık; bu şekilde bakıldığında kalp krizinden ölme riski gibi bipolar bozukluktan da ölme riskinin %15 intihar eğilimi oranı nedeniyle çok yüksek olduğunu söylemek mümkün. Bu hastalıkla etkili mücadelede öncelikle hastalığın tanınması önem taşıyor.
Hastalığın manik, aşırı hareketli dönemlerinin veya öfkeli dönemlerinin tanınması nispeten kolay olsa da hastaların önemli bir kısmının depresif dönemlerde yani üzüntülü, kederli, karamsar, yorgun, bitkin şekildeki dönemlerinin toplum tarafından fark edilmesi uzun zamanlar almakta bu hastalığın ilk tanısının konulabilmesi için yaklaşık on yıl geçmekte, bazı zamanlar hastalar psikiyatristlere gittiği halde doğru tanı almakta güçlük çekiyorlar bu açılardan bakıldığında bipolar bozukluk dikkatle üzerinde durulması gereken bir hastalıktır.Bir çok iş yeri anlaşmazlığı, işten atılmalar, işlerin düzgün sürdürülememesi, evliliklerin yürütülememesi, kavgacılık, çatışma, gündelik yaşamı bozan olumsuz gelişmelerin önemli bir kısmı da bipolar bozukluktan kaynaklanmaktadır. Özellikle bahar aylarında hipomani, mani, hareketlenme aşırı neşeyle giden hastalık sonbahar kış aylarında da depresyon, içe kapanma, moral bozukluğu, hayatdan zevk almama gibi depresif belirtilerle seyrediyor. Bazen şarkı sözlerine bile söz konusu olmuştur mesela ben her bahar aşık olurum şarkısının sözlerinde de görüldüğü üzere özellikle bahar aylarında daha neşeli, coşkulu dönemler geçirebiliyor, bu hastalar fakat hastalık her zaman böyle sadece neşe ile seyretmiyor, intihar eğiliminede yol açabiliyor. Bu nedenle bipolar bozuklukla etkili mücadele çok büyük bir önem taşıyor.
Bipolar bozukluk psikiyatristlerin tedavi edebildiği psikiyatrik rahatsızlıklardan birisidir.Tedavisinde uzun yıllar ilaç kullanmak gerekebilir. Özellikle uyku düzeni hastalıkla başetmede çok büyük bir önem taşımaktadır. Hastaların 7 saatden az ve 9 saatten fazla uyumaması gerekmektedir. Özellikle gece uykusunun çok değerli olduğunu söyleyen; Prof.Dr.Haluk Savaş geceleri saat 9 ile sabah 5 arasında uyku döneminin vücudumuzdaki melatoninin salınması nedeniyle çok kritik bir öneme sahip olduğunu özellikle erken saatlerde uyuyup erken saatlerde kalkmanın çok önemli olduğunu ifade etti. Bugünkü yaşam koşullarında gece uykusunu yerine getirmenin çok kolay olmadığını ama en azından gece saat 11 ile sabah saat 6-7 saatleri arasında uyuyarak yeterli uykuya erişebileceğimizi belirten Prof.Dr.Haluk Savaş özellikle bu hastalığın yaşam olaylarına karşı da daha duyarlı olduğunu insanlarla ilişkilerinde daha çabuk çatışmaya girebildiklerini dolayısıyla bu çatışmaya karşı daha dikkatli olunması ve uykularının daha düzenli uyunması ve ilaçlarını düzenli kullanması sayesinde hastaların daha sağlıklı bir ömür yaşayacakları ve gündelik üretkenliklerini sürdürmelerinin mümkün olduğunu söyledi. Yine dünyaca ünlü kişilerde bu hastalığın olduğunu mesala ressam Van Gogh ki zaten 30 mart dünya bipolar bozukluklar günü tespit edilmesinin nedeni Van Gogh’un önemli Hollandalı ressam doğum günü olmasıdır. Onun da bu hastalığı olduğunu yine ünlü İngiliz devlet adamın Winston churctil bu hastalığa sahip olduğunu Virginia wollf gibi ünlü bir yazarın da bu hastalığa sahip olduğu ve çok sayıda ünlü sanatkarların, politikacıların, bilim adamlarının bu hastalıkla yaşadığını ve üretkenliklerini sürdürdüğünü söyleyen Prof.Dr.Haluk Savaş, en önemli şeyin hastalığın tanınması ve tedavi edilmesi olduğunu söyledi. Bu nedenle toplumsal duyarlılığı arttırmaya yönelik çalışmaların desteklenmesi gerektiğini, hastaların psikiyatristlere ulaşmasınının hastalıkla ilgili etiketlenme ve olumsuz düşüncelerin azaltılmasının hastaların tedavi olma imkanını artıracağını belirtti.
Her yıl 30 Mart tüm dünyada Bipolar Bozukluklar günü olarak anılmaya ve hastalık bu sayede hem psikiyatristler hem de hasta kuruluşları tarafından topluma tanıtılmaya çalışılmaktadır.Prof.Dr.Haluk Savaş Bipolar Bozukluk konusunda toplumun ve basının da duyarlı olmasının çok büyük bir önemi olduğunu sözlerine ekleyerek basın açıklamasını bitirdi.
