Gaziantep Kent Konseyi Yesemek Komisyonu, 'Kent Konseyi ve STK'lar Gaziantep'in geleceğine ve kültürel değerlerine sahip çıkmaya devam ediyor' mesajını verdi. Gaziantep Kent Konseyi Binasında, Yesemek'le ilgili basın toplantısı düzenlendi. Komisyon Başkanı Sıtkı Severoğlu, kötü niyet olmadığını anca yanlış işler yapıldığını söyledi. Gaziantep Kent Konseyi Genel Sekreteri Av. Aybüken Yıldırım ise Yesemek Ören Yerinde alınan hukuki kararı açıkladı.
ÖREN YERİNDE DSİ ÇALIŞMALARINI DURDURDU
Gaziantep Kent Konseyi bünyesinde kurulan Yesemek Komisyonu önemli başarılara imza attı. Düzenlenen toplantıya Kent Konseyi Yesemek Komisyonu üyeleri Bekir Sıtkı Severoğlu, Emine Aybüken Yıldırım, Aslı Ölçal Tezel, Dinçer Uğurluer, Gökhan Çeliktürk, Erkan Özsavaş, Hasan Yelken, Özgür Girişken ile Tarık Aytekin katıldı. Gaziantep Kent Konseyi Yesemek Komisyonu Başkanı Sıtkı Severoğlu, Yesemek Ören yerinin dünya tarihi mirasına tescil edilebilmesi için atılan tüm adımların artarak devam edeceğini dile getirdi. “Bilindiği gibi Yesemek’te arkeolojik eserlere zarar verilmesi hakkında alınan duyumlar üzerine Gaziantep Kent Konseyi Yürütme Kurulunun 12/08/2020 tarihli toplantısında konu gündeme alınmış ve bir komisyon kurulmasına karar verilmişti. İlgili Oda ve STK Başkanları ve Yürütme Kurulu üyelerimizden oluşan komisyonumuz ilk toplantısını yaparak 18/08/2020 tarihinde çalışmaya başlamış ve Yesemek Alan Başkanlığından gerekli bilgi belge ve dökümanları talep etmişti” şeklinde konuşan Severoğlu, “Yapılan incelemeler sonunda; İzinlerin hukuka uygun olmadığını, doğal peyzajın ve eserlerin zarara uğradığını, sulama göletinin eserlere ve doğal peyzaja zarar vermesinin yanında ileride çok daha büyük zararlar verebileceğini ve olası bir depremde köy yerleşiminin büyük bir risk taşıdığını değerlendirmiştik. Bunun üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığına Yesemek Ören Yerinin Unesco Dünya Kültür Mirası Kalıcı Listesine girebilmesi konusunda Kültür Bakanlığımız, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve Gaziantep Valiliği önemli çalışmalar yapmaktadır. 2012 yılından bu yana geçici listede olan Yesemek’in kalıcı listeye geçebilmesi için “Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi Upstream Process’i kapsamında, Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Türkiye Milli Komitesi ICOMOS’a bir rapor hazırlatılmıştır” diye konuştu.
Severoğlu basın toplantısında Ören Yeriyle ilgili alınan yargı kararına ilişkin şu açıklamalarda bulundu;
“Açılan davalarda tarafımızca “Yesemek Mahallesi sınırları içerisinde inşa edilmekte olan Yesemek Göleti ve Sulama Projesi kapsamında alınan 19/10/2016 tarih ve 1898 sayılı Gaziantep Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile 30/05/2017 tarih ve 2272 sayılı Gaziantep Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararlarının; Yesemek Alan Yönetimi Planında yer alan bilgi, belge ve tespitlere göre 1. Derece arkeolojik Sit alanının zarar gördüğünün anlaşılması ve dava konusu kararların alınmasının 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmişti.”
Davalı İdare ise savunmasında alınan kararların, yapılan iş ve işlemlerin hukuka ve mevzuata uygun olduğu öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktaydı. Kararda; Uyuşmazlıkta, bilirkişi raporu ve anılan mevzuat hükümleri ile birlikte değerlendirildiğinde; Yesemek Göleti ve Sulama Projesi'nde gölet gövdesinin doğu yönünden çıkan cebri boru hattının yaklaşık 150,00 m2'lik kısmının 1. Derece Sit Alanı içerisinde kaldığı ve yol yapımı için 980.00 m2'lik bir alanda kazı yapıldığı, dip savak yapımı için açılan kanalın halen mevcut olduğu, yol yapımı için kazı yapılan alanın ise sonradan doldurulmak suretiyle üzerinin eski görünümüne getirilmeye çalışıldığının bu esnada bazı heykel parçalarının da özgün olmayan yerlere taşındığının keşif aşamasında yapılan incelemelerde tespit edildiği, buna göre, uygulanan baraj projesinin bir kısmı kapsamında I. Derece Arkeolojik Sit alanına müdahale edildiği ve kısmi tahribatlara uğratıldığının açık olduğu, dosya kapsamında bulunan bilgi ve belgelerin incelemesinden, arkeolojik sit alanı içerisinde yol yapımı için izin talep edilmeden yol yapımına başlandığı, sonrasında ise, alanın dik yamaçlı olması nedeniyle açılan yoldaki kesitlerde toprak kayması ve göçüklerin oluşmasının önlenmesi için zorunlu alt yapı uygulamaları kapsamında izin talep edildiği, anılan 658 nolu ilke kararında I. Derece Arkeolojik Sit alanında kesinlikle hiçbir yapılaşma izni verilmeyeceği, bilimsel amaçlı kazıların dışında hiçbir kazı yapılamayacağı, ancak zorunlu durumlarda yapılacak alt yapı uygulamaları için konunun koruma kurulunda değerlendirilmesinin mümkün olduğunun belirtildiği, buna göre baraj alanı içinde kalan taşınmaz kültür varlıklarının ve arkeolojik sit alanlarının koruma ve kullanma koşulları ile ilgili yukarıda aktarılan Kültür Varlıkları Koruma Yüksek Kurulu'nun "Baraj Alanlarında Etkilenen Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına İlişkin" 10.04.2012 tarih ve 36 sayılı İlke Kararı uyarınca Bilim Komisyonu kurularak yapılacak çalışmalar sonucu karar alınması gerekirken dava konusu koruma bölge kurulu kararlarında Kültür Varlıkları Koruma Yüksek Kurulu'nun 658 sayılı ilke kararı dayanak alınarak I. Derece Arkeolojik Sit alanında müdahalede bulunulduğu ve kısmen tahribata yol açıldığı anlaşılmakla dava konusu Gaziantep Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 19.10.2016 tarih ve 1898 no'lu kararı ile Gaziantep Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 30.05.2017 tarih ve 2272 no'lu kararında mevzuata ve hukuka uygunluk bulunmamaktadır denmektedir. Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemlerin iptaline, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere, 23/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.”
