Değerli okurlar öncelikle mübarek Ramazan ayının tüm ülkemize ve dünyaya huzur ve bereket getirmesini temenni ederim ve siz değerli hemşerilerimin bu güzel ayını kutlarım. Bu ay içinde yapılan her türlü güzel işlerin ve eylemlerin tüm yıla yayılmasını dilerim. Bizim konumuz biraz tatsız ama bu durum değinme ihtiyacını ne yazık ki ortadan kaldırmıyor.
Konuya geçmeden önce herkese eşine karşı daha anlayışlı bir insan olmasını, kalp kırmadan sorunların üstünden birlikte gelmek için çabalamasını, bazen gerekirse tartışmak yerine en azından sessiz kalıp karşı tarafın sakinleşmesini sağlamasını ve sadakatli olmayı önemle tavsiye ederim. Güzel evlilikler güzel yuvaya dönüşmeli. Son çare ise yuva dağılmalı. Yuvanın dağılması elbette güzel değil. Hele ki dağılma şekli çekişmeli boşanma davası ile olursa daha da zor olur. Yazımızda genel olarak çekişmeli boşanma hakkında merak edilen çeşitli ve temel soruları cevaplamaya çalışacağız.
Çekişmeli Boşanma Davası Nedir?
Çekişmeli boşanma, TMK’nın 163. maddesinin 3.fıkrasında düzenlenmiş anlaşmalı boşanma davası dışında kalan her türlü boşanma nedenine dayalı olarak açılmış ve eşler arasında boşanma ve boşanmanın diğer hususları konusunda bir anlaşmanın bulunmadığı boşanma davalarıdır.
Anlaşılır bir dille;
Çekişmeli boşanma davası, eşlerin boşanmanın hukuki sonuçlarında bir anlaşmaya varamamasından doğan bir boşanma çeşididir. Şöyle ki eşler, boşanma davası sonucunda meydana gelen; nafaka, tazminat, velayet gibi konularda herhangi bir mutabakata varamamaktadır.
Eşim boşanmak istemiyor bu durumda açacağım dava çekişmeli boşanma davası mıdır?
Evet. Ayrıca eşiniz boşanmayı istiyor olsa bile reşit olmayan müşterek çocukların velayeti, iştirak ve yoksulluk nafakası, boşanma hukukundan doğan maddi ve tazminat gibi konularda uyuşmazlık içerisindeyseniz açacağınız dava çekişmeli boşanma davası olacaktır.
Çekişmeli Boşanma Davası Nereye Açılır?
Boşanma davalarına bakan mahkemeler, hukukumuza göre aile mahkemeleridir. Bunun yanı sıra asliye mahkemeleri de bu tip davalar ile ilgilenmektedir. Her il ve ilçede aile mahkemelerinin olmaması durumunda devreye asliye mahkemelere girmektedir.
Çekişmeli Boşanma Davasının Açılması Süreci Nasıldır ?
Çekişmeli boşanma davası açmak için hukuki bir süreç (yani dava süreci) başlatılması gerekmektedir. Bunun için de öncelikle dava dilekçesinin hazırlanması ile sürece başlanmaktadır.
Daha sonrasında ise davanın kabul edilerek açılması ise beraberin de dilekçenin davalı tarafa tebliği gerçekleştirilmektedir. Tarafların ekonomik ve sosyal durumlarının araştırmaları yapılmakta ve tarafların karşılıklı olarak dilekçelerinin sunması istenmektedir.
Dilekçe sunum aşaması bittikten sonra hakimler ön inceleme duruşması yapmaktadır. Bu duruşma geçtikten sonraki duruşmalarda da tanık dinlenir ve deliller toplanmaktadır. Daha sonrasında ise tarafların beyanları dinlenerek davanın esası hakkında mahkemece karar verilmekte ve davanın ilk aşaması tamamlanmaktadır.
Devam eden süreçte mahkeme kararları tebliğ edilir ve sonrasında istinaf mahkemesine başvurma aşamasına geçilmektedir. İstinaf mahkemesi kararına karşı da temyiz yoluna başvuru yapılırsa dosya Yargıtay’ a gitmektedir. Yargıtay da boşanma kararı verilmişse ve bu kararı onarsa , aile mahkemesi boşanmanın kesinleştiğini nüfus müdürlüğüne bildirir ve son olarak nüfus müdürlüğü işlemi tamamlanmakta ve çekişmeli olarak geçen bu boşanma sürecinin aşamaları tamamlanmaktadır.
Çekişmeli Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Çekişmeli boşanma davası birçok hususu barındırmaktadır. Bu barındırılan hususlar da davanın süresine doğrudan etki etmektedirler. Buna göre;
-Tarafların haklı olup olmamaları,
-Karşı tarafın kusurluluğunun ortaya konulup konulmaması,
-İddiaların ispat edilmesi,
Delillerin toplanarak mahkemeye sunulması ve mahkemenin değerlendirmede bulunması,
Ve bunlara benzer birçok etken boşanma davası süresinin belirlenmesinde etkili olmaktadır.Ancak söylemek gerekir ki davalar, ortalama 1 yıl ile 3 yıl arasında sürmektedir. Ancak tavsiyemizi yinelemek isteriz ki hukuki yardım almanız, bu çekişmeli boşanma davası sürecinde hak kayıplarına maruz kalmamanız adına önemli bir etkendir.
Çekişmeli boşanma davasında nafaka veya maddi manevi tazminat istenebilir mi?
Evet. Koşullarının tahakkuk edip etmediğini avukatınız değerlendirecektir. Ama genel olarak boşanmada daha ağır kusurlu olan eşin talep edilirse tazmin sorumluluğu da doğmaktadır.
Eşimin adına kayıtlı bir evimiz ve arabamız var. Çekişmeli boşanma davasında bunların paylaşılmasını da talep edebilir miyim?
Hayır. Bunun için ayrı bir mal rejiminden kaynaklı dava açmalısınız. Eşler arasındaki mal rejiminin sona ermesinden doğan katılma alacağı, katkı payı alacağı ve değer artış payı alacağına yönelik talepler, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren on yıl içerisinde yine aile mahkemesinde açılacak ayrı bir davada görülürler.
Boşanma davası sonuçlanmadan bu türden bir dava açmış olsanız bile mahkeme boşanma dava dosyasının sonuçlanmasını bekleyecektir.
Çekişmeli boşanma davasında, tarafların vekalet vermiş olduğu bir avukat varsa, tarafların duruşmaya katılma zorunluluğu yoktur. Fakat, anlaşmalı boşanma davasında taraflar kısa sürede boşanmak istiyorsa, her iki tarafın duruşmada hazır olması zorunludur.
Boşanma ve Ayrılık Davası Devam Ederken Nafakaya Karar Verilebilir Mi?
Çekişmeli boşanma davası, anlaşmalı boşanma davası ve ayrılık davasında taraflar; dava haklarının güvence altına alınması amacıyla kanunda belirtilen birtakım ihtiyati tedbirleri talep edebileceklerdir.
Çekişmeli Boşanma Protokolü Ne Demektir? Dilekçeden Farkı Nedir?
Çekişmeli boşanma davasına dair dilekçeler aşaması bulunmaktadır, protokolü bulunmamaktadır. Ancak tarafların uzlaşması halinde anlaşmalı boşanma yolu ile boşanmaya karar vermiş ise taraflar protokol düzenleyebilecektir.
Bunun üzerine çekişmeli boşanma davası ile değil, anlaşmalı boşanma yolu ile sunulan protokol doğrultusunda boşanmak istediklerini belirtebilecektir. Bir sonraki duruşmada taraflar, mahkemeye sundukları protokol doğrultusunda boşanma kararı verilecektir.
Genel olarak sorulan bazı soruları cevaplamaya çalıştık değerli okurlar. Soruları artırmak elbette mümkün. Ancak köşe yazısının okunabilirliğinin azalmaması adına şimdilik bu kadarla yetiniyoruz. Sizlere fayda sağlayabiliyorsak ne mutlu bizlere. Allah herkesi evinde ailesiyle birlikte mutlu etsin, huzurunuz daim olsun, hayırlı ramazanlar dilerim. Saygılarımla…
Gaziantep Barosu Avukatı
Av.Ali TÜMBAŞ
