Ülkemizin muhasebe uygulamasında, Maliye Bakanlığı’nın 26.12.1992 tarih ve 21447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 1. sayılı Muhasebe Uygulama Genel Tebliği ile zorunlu hale getirilen Tekdüzen Muhasebe Uygulamamasına 01 Ocak 1994 tarihinden itibaren bağlanarak yeni bir aşamaya geçilmiştir.
100 Kasa hesabı:
Bu hesap, işletmenin elinde bulunan ulusal ve yabancı paraların TL. karşılığının izlenmesi için kullanılır.
Tahsil olunan para tutarları borç, ödemeler ve bankaya yatırılan para tutarları alacak kaydedilir. Hesap daima borç bakiyesi verir veya sıfır olur. Hiçbir şekilde alacak bakiyesi vermez.
Kasa hesabının yüksek bakiyeli olması, özellikle vergi denetim birimleri tarafından bir risk parametresi olarak görülür.
Vergi mevzuatımızda veya başka bir mevzuatta kasa hesabının bakiyesinin ne kadar olması gerektiğine ilişkin doğrudan bir düzenleme bulunmamaktadır.
100 Kasa Hesabının Alacak Bakiyesi Vermesi KASA NOKSANLIĞI:
Kasa hesabının alacak bakiyesi vermesi, eksi olması olmayan bir paranın harcandığına delil teşkil eder. Bu durumda ya işletme ortaklardan borç almıştır kasa hesabına kayıt yapılmamıştır ya da kayıt dışı satış yapılıp yevmiye kayıtlarına yansıtmamıştır bu örnekler çoğaltılabilir.
Denetimlerde bu husus mükelleflere yöneltildiğinde genel olarak borç aldık, kasa hesabına kayıt yapmayı unuttuk şeklinde beyan verilmektedir.
Denetimlerde Bu hususlardan hareketle kasa hesabının hiçbir zaman alacak bakiyesi vermeyeceği belirtilerek, kasa hesabının muhtelif tarihlerde alacak bakiyesi vermesinin bu tutarın kayıt dışı bırakıldığının kabulünü gerektireceğinden hareketle "100-Kasa hesabı"nın ALACAK BAKİYESİ VERDİĞİ DÖNEMLER İÇİN ALACAK BAKİYELERİNDE YER ALAN TUTARLARIN BELGESİZ SATIŞ OLARAK değerlendirilerek ilgili dönem matrahına eklenebilmektedir.
100-Kasa hesabı"nı alacak bakiyesi vermesi tek düzen hesap planı uygulama ilkelerinden olan tam açıklama ve özün önceliği ilkelerine riayet edilmediği açıktır.
Alacak bakiyesi vermesi tekdüzen hesap planına aykırılık teşkil etmekte ve 2025 dönemi için 90.000,00-TL Özel usulsüzlük cezasına neden olmaktadır.
100 KASA HESABINDAKİ FAZLALIK :
İşletme kasasında gerçekten yüksek miktarda nakit tutuluyor olabilir. Bunun, alışkanlıktan, borçlardan dolayı haciz riskini bertaraf etmek için nakit paranın bankaya yatırılmasından kaçınılmasından, spekülasyon beklentileriyle elde nakit para tutma isteğinden, bankaya mümkün olduğu kadar az bulaşma gibi dini kaygılardan veya başka bir nedenden kaynaklanması mümkündür.
Yüksek miktarda parayı kasada tutarak çalınma riski, paranın getirilerinden mahrum kalma gibi nedenlerle ilgilinin basiretli bir tacir gibi davranmadığından bahsedilebilir. Herhangi bir incelemede iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayacak şekilde yüksek miktarda parayı kasada tutmanın nedeninin mükellef tarafından izahı gerekir.
Kasa Bakiyesi Fiktif Bir Şekilde Şişkindir.Aslında Kasada Yüksek Miktarda Nakit Para Yoktur. Sadece Kasa Hesap Bakiyesi Yüksektir. Kaydi Durum İle Fiili Durum Uyumsuzdur.
Kasa Hesabı Bakiyesi Nasıl Şişer
Belgesiz Yapılan Harcamalar,Çalışanlara Bordrolarında Yazılı Tutarın Dışında Elden Yapılan Ödemeler, İşletme Sahibi, Ortakları Veya Bunların Yakınlarına Ait Şahsi Giderlerin Kasadan Ödenmesi, İşletme Ortaklarının Kasada Gözüken Parayı Bir Türlü Kullanması Veya Üçüncü Kişilere Kullandırması Vs Örnekler Çoğaltılabilir.
Denetimlerde Bu hususlardan hareketle kasa hesabında ihtiyaç fazlası bulunan paranın ortaklara kullandırıldığı ve faiz hesaplanmayarak transfer fiyatlandırılması yoluyla örtülü kazanç dağıtımında bulunduğu yönünde değerlendirme yapılabilmektedir.
SONUÇ:
100 kasa hesabının noksan olması (alacak bakiyesi vermesi) ya da fazla olması mükelleflerin aleyhine sonuç doğurabilmektedir. Mükellefler kasa hesabını istedikleri gibi düzeltmek için fiktif hesaplar açabilmekte muhasebe hilesine girebilmektedir. Bu durum daha ağır müeyyidelerle karşılaşılmasına yol açabilir. Bu işlemlere sebebiyet verilmemesi için işlemlerin gerçek mahiyette kayıtlara alınması önem arz etmektedir.
