Evet böyle bir başlık içinde bulunduğumuz durumu güzel ifade ediyor olabilir, zira her gün salgınla ilgili tıp mensuplarının tartışmaları ile geçen bir yılın ardından tam da azalıyor derken bu mutant virüs ile birlikte devam eden kapanmalar sonucunda böyle bir başlık atılabilirdi. Bu nedenle olumlu yazabileceğim bir şeyler var mı diye düşündüm. Müşteri alışkanlıkları ve pazarın ne yöne evrildiği sorusuna cevap ararken bulunabilecek cevaplar ekonominin de ne yöne evrildiği konusunda olumlu birşeyler yazmamı sağlayabilir mi, birkaç bilgiyi paylaşmak istiyorum.
Hayatın her alanında yeni bir yaşam biçimi ile devam etmemize imkan sağlayan internet ortamının yaratmış olduğu yeni bir ekosistem var artık. Bu ekosistemin içinde öne çıkan sektörler, gıda, perakende, tekstil, e-ticaret ve lojistik sektörleri oldu. Gıda sektöründe öne çıkan “evde kendin pişir” konusuna artan talep buna örnek olabilir. Bu konuda organik gıdaya dönük beslenme önem kazandığı kişilerin evde kendi yemeğini hazırlama konusunda kolaylık sağlayan uygulamalar talep gördü. Ekmek pişirme hiç olmadığı kadar popüler oldu. Bu sektörde Belçika sermayeli bir marka olan “La Lorreine”, 77 yıldır aynı alanda faaliyet gösteriyor. 2014 yılında satış ve dağıtım olarak girdiği Türkiye pazarında 2016 yılında hayata geçirdiği Manisa fabrikası ile devam ediyor. Böyle bir marka ile rekabet edebilecek durumda bir markamız neden yok? Yerli markalar içinde başarılı bir “Simit Sarayı” var. Ancak şirketin borçları nedeniyle 2019’da Ziraat Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı'nın yüzde 51 hissesini alması sonrası durumu göreceğiz. Bunun dışında öne çıkan başka yerli markalar yok. Türkiye, Irak, Almanya, Suudi Arabistan ve Yemen gibi ülkelere unlu mamul ihracat yapmakta olup, paketli ekmek ve unlu mamuller sektöründe gelecek vadeden bir ülke olmaya aday.
Büyüme gösteren bir diğer sektör olan perakende sektöründe ise, takvim ve mevsim Etkilerinden arındırılmış perakende satış hacim endeksi'ne göre, sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2020 yılı kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %11,9 oranında artış göstermiştir.
E-ticaret ve özelinde tekstil sektöründe talebin arttığı söylenebilir. 2018 yılında %25 olan internet alışverişi yapanların oranı 2019 yılında %34,1, 2020 yılında ise artarak %36,5 olarak tesbit edilmiştir. 2020 yılında kadınlarda internet alışverişi yapma oranı %32,7 iken, erkeklerde bu oran %40,2'dir. TÜİK, Hane Halkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması’na göre 2020 yılında son 3 ay içinde kişisel kullanım amacıyla olan e-ticareti alanlarına göre incelediğimizde, %60,9'u giyim, aksesuar ve ayakkabı harcaması, %26,1 oranla basılı kitap, dergi ve gazete; %22,5 oranla online yemek siparişleri ve %21,1 oranla kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri olduğu görülüyor. Bu veriye hanelerin internet ve bilgisayar ve tablet ürün talebini ekleyebiliriz. Ve tabi ki artan uygun fiyatlı ve kaliteli ürün talebi ile “anında teslim” alanında kargo ve lojistik sektörünün de ön plana çıktığını söyleyebiliriz.